بیت کوین چیست؟
یک رمزارز و نظام پرداخت جهانی با کارکردهای مشابه پول بیپشتوانه است، ولی از نظر حقوقی هنوز هیچ کشوری آن را به عنوان پول قانونی به رسمیت نشناختهاست. از نظر فنی بیتکوین نخستین پول دیجیتال غیرمتمرکز است.
اصول اولیه برای یک کاربر جدید
بیت کوین (نام لاتین:Bitcoin؛ نماد:BTC)، یک پول یا ارز دیجیتالی است که به صورت الکترونیکی توزیع و استفاده میشود. شبکه این ارز دیجیتال به صورت غیر متمرکز و کاربر به کاربر است. هیچ شخص یا نهادی این شبکه را کنترل نمیکند. ارز دیجیتال بیت کوین نمیتواند خارج از برنامه ریزی انجام شده، چاپ یا خلق شود و تعداد آن محدود است. فقط 21 میلیون بیت کوین برای همیشه تولید میشود. تراکنشهای شبکه بیت کوین، در یک لاگ عمومی با تکنولوژی بلاک چین (blockchain) ذخیره میشوند.
Blockchain چیست؟
بلاکچین (Blockchain) از دو کلمه Block (بلوک) و Chain (زنجیره) ایجاد شده است. این فناوری در حقیقت زنجیرهای از بلوکهاست. به زنجیرهای از بلاکها گفته میشود که اطلاعاتی را در بردارد و برای حفاظت از اسناد دیجیتالی استفاده میشود.
بیت کوین اولین کاربرد از این فناوری بود و از بلاک چین برای ذخیره اطلاعات دارایی کاربران بهره برد. اگر بلاک چین یک سیستم عامل باشد، بیت کوین نرم افزاری روی این سیستم عامل است.
در هر بلاک هر اطلاعاتی میتواند ثبت شود؛ از جرم و جنایتهای یک فرد تا نمایش اطلاعات حساب برای داراییها مانند بیت کوین. در بلاک چین، اطلاعات در بلاکها قرار میگیرند و با هم به صورت زنجیرهای مرتبط میشوند.
بیت کوین تعداد محدودی دارد
برخلاف پولهای رایج (فیات – بدون پشتوانه) مانند دلار و یورو که به تعداد نامحدود چاپ و توسط دولتها صادر خواهند شد، تعداد واحدهای بیت کوین بیت کوین محدود است. در پروتکل بیت کوین مشخص شده است که بیت کوینها محدود باشند و تعداد آنها فقط ۲۱ میلیون واحد خواهد بود. از آنجایی که هر کسی که شبکه بیت کوین متصل میشود، پروتکل و قوانین را میپذیرد، پس از رسیدن بیت کوینها به عدد ۲۱ میلیون واحد، دیگرهیچ بیت کوینی استخراج نخواهد شد. این مسئله از نظر ریاضیات اثبات شده است.
بیت کوین چگونه ساخته میشود؟
شبکه همچنین وظیفه تولید و ساختن بیت کوین را هم برعهده دارد و به وسیله بانک مرکزی چاپ نمیشود، بلکه افرادی که از نرمافزارهای ماین روی کامپیوتر خود استفاده میکنند، آن را تولید میکنند. در واقع به این فرآیند استخراج (Mining) میگویند. شبکه، قوانینی برای تولید بیت کوین دارد، که چه کسی و چه وقت یک بیت کوین را تولید کند.
ویژگیهای بیت کوین کدامند؟
· تمرکز زدایی
· عرضهی محدود
· نا شناس بودن شرکت کنندگان در معاملات
· تغییر ناپذیری
· راهاندازی ساده
· رعایت حریم خصوصی
· هزینه انتقال ناچیز
· غیر قابل بازگشت
استخراج بیت کوین قانونی یا غیرقانونی؟
قانونی بودن استفاده از این ارز دیجیتال در ایران با وجود اعلام بانک مرکزی هنوز در هالهای از ابهام است.
سال گذشته مرکز ملی فضای مجازی اعلام کرد که استخراج ارزهای دیجیتال به عنوان یک صنعت شناخته است اما خرید و فروش این ارزها قانونی نیست. به این ترتیب میتوان گفت بیتکوین در ایران قانونی نیست اما در قانون مجازات عمومی هم برای خرید و فروش بیت کوین و ارزهای دیجیتال مجازاتی در نظر گرفته نشده است.
یکی از فعالان بخش خصوصی در حوزه ماینینگ درباره شرایط کارشان اینگونه توضیح میدهد: “در ایران کار کردن در حوزه ماینینگ سخت است و ما سعی داریم تا جایی که میتوانیم بدون نام و مخفی کار کنیم. طی دو ماه گذشته چند نفر از کسانی که در حوزه ماینینگ فعالیت میکردند حتی دستگیر شدهاند. دلیل بازداشت آنها برق مصرفی است که این میزان مصرف در برابر نهادهای فراقانونی چیزی نیست اما کسی نمیتواند جلوی آنها را بگیرد.”